phim han quoc : Văn hóa văn nghệ,Huyền thoại về những Pơtao không ngai (5),Huyền thoại về những Pơtao chả ngai vàng (5) - Báo đả an TP Đà Nẵng: CADN Online- Kết tiếp niềm tin

Huyền thoại về những Pơtao chứ ngai vàng (5)Cập nhật: ngữ hai, 29/9/2014 - 10h31'

Huyền thoại về những Pơtao chớ ngai vàng (4)
Huyền thoại về những Pơtao đừng ngai (3)
Huyền thoại về những Pơtao không trung ngai (2)
Huyền thoại đi những Pơtao giò ngai vàng

* Bài cuối: Khép lại một huyền thoại

(Cadn.Com.Vn) - lót mặt trời có chửa rọi ánh sáng đầu tiên trên ngọn núi Chư mình Yang, người dân làng Plei Ơi chuẩn bị cho ngày lễ trọng đại của buôn làng. Bởi lần này chiếc gươm thần của Vua Lửa được chuyển về “chốn ở” mới khang trang hơn, được bảo trải quản tốt hơn và cũng là buổi lễ cuối cùng khép lại một huyền thoại về các Pơtao.

Buổi cúng cuối cùng

4 giờ sáng, làng Plei Ơi (xã Ayun Hạ, H. Phú Thiện) vẫn còn say ngủ dù họ biết rằng ngày nay tại nhà bà Kpăh H’Nhik – vợ của Pơtao Apui Siu Luynh (vị Vua Lửa đời thứ 14) sẽ diễn ra nghi lễ trọng đại. Chỗ đây, thanh gươm thần còn lại cuối cùng trong suốt 3 thanh gươm của Vua Lửa, Vua Gió và Vua Nước truyền tụng bấy bấy lâu. Thế mà lại, để diện kiến thanh gươm thần này thì số người cũng chỉ đếm trên đầu ngón tay khiến chúng mình càng háo hức. Dù đây là sự kiện đem ý ngờ̃a trọng đại với dân làng cơ mà tịnh giò một bóng người, chỉ có một số người già trong suốt làng lục đục béng tìm Rơ Lan Hieo – người phụ tá cuối cùng của Vua Lửa đời thứ 14. Ông là người duy nhất còn lại biết các bài cúng, biết xin Yang chuyển que gươm về địa điểm mới mà được Nhà nước xây dựng trong suốt khuôn hòn cụm di tích Plei Ơi liền tù tù dưới chân núi Chư tớ Yang.

Rơ Lan Hieo đằng các lễ vật khấn bài cúng gươm lần cuối cùng – khép lại miền huyền thoại Pơtao Apui.

Hỏi ra mới biết, trẻ con, phụ nữ tuyệt không trung dám đến gần mthir ia (lều để gươm của vua). Bởi lẽ trong suốt đời sống tâm linh của họ, gươm thần là vật khôn thiêng, chỉ có người già, người có uy tín mới được tiếp cận diện kiến gươm thần. Trẻ em, phụ nữ lại gần về sẽ bị đau ốm. Chiếc trống, chiếc chiêng, ghè rượu là bảo vật truyền sang nhiều đời Vua Lửa bấy bấy lâu nằm phung phá lạnh trong căn nhà của Rơ Lan Hieo giờ được phủi lớp bụi dày đưa xuống chuẩn bị biếu buổi lễ. Nhìn chiếc trống, chiếc chiêng từng vang vọng trong suốt các buổi cúng, Rơ Lan Hieo mắt đăm đăm nhìn xa xôi: “Đây là buổi cúng gươm cuối cùng mà Hieo thực hiện. Từ đây trở phắt, Hieo chả cúng nữa đâu! Mình đừng phải là Pơtao Apui, mình chỉ cúng một lần này thôi!”.

Thanh gươm thần (chỉ còn vành đai đồng) cùng các “thanh gươm cận vệ” khác.

Bên căn tặng̀i đã cũ chỗ để que gươm thần của Vua Lửa, Rơ Lan Hieo tiến hành dọn dẹp chuẩn bị các thâủ tục biếu bài cúng. Vóc dáng nhỏ bé, Rơ Lan Hieo vác lượng mác dùng để hoá trâu trong suốt các buổi cúng bắt đầu tiến hành nghi ngờ lễ. Mà lượng mác hàng chục năm giò dùng tới đã cùn, mồ hôi ướt đẫm trên trán Hieo mà con trâu vẫn chưa chảy máu. May có một số người Tày cùng ngụ cư ở làng Plei Ơi chớ ngại chừng cử đã xúm vào cùng phụ Rơ Lan Hieo xẻ thịt con trâu cho kịp giờ cúng.

Ghè rượu được bưng ra, con heo, con gà cũng đã được xẻ thịt. Cẩn trọng, Rơ Lan Hieo hút rượu từ ghè vào đong vào chiếc phủ́n đồng cổ được truyền qua bao đời Vua Lửa. Sau đó, ông lấy từ trong suốt túi xách vào một củ giống củ riềng xắt từng miếng nhỏ hòa chung vào lấṕn rượu rồi Rơn Lan Hieo lượm tặnǵng cất vào túi. Người phụ tá biếu buổi cúng là Oi Phơ kính cẩn dùng lá chuối nhúng vào lấṕn đồng rắc lên tay Rơ Lan Hieo và Rơ Lan Hieo cũng làm ngược lại như vậy cho Oi Phơ. Tò mò, chúng tui hỏi thì Oi Phơ biếu biết: đó là củ Jrao hchich mà tiếng Jrai nghi ngờ̃a là “rửa sạch tội lỗi”, trước mỗi lần cúng gươm thần đều phải rửa sạch những ô uế trên người tham gia buổi cúng. Đồng thời, Rơ Lan Hieo vừa khấn vừa “rửa sạch” biếu cái trống, cái chiêng của Vua Lửa và xung vòng vèo căn tặng̀i để gươm thần.

Rơ Lan Hieo – tiễn gươm về “chỗ ở” mới.

Diện kiến gươm thần

Vừa tưới rượu cùng củ Jrao hchich quành lều, Rơ Lan Hieo bắt đầu lầm rầm khấn bằng tiếng Jrai và một lúc sau ông leo lên căn tặng̀i lấy xuống một bọc vải trắng đựng thanh gươm, một cái gùi đã bắt đầu mục nát. Từ trên lều cao, Rơ Lan Hieo chật vật với chiếc gùi nặng đựng nhiều vật của Vua Lửa, song tuyệt nhiên Oi Phơ – người phụ tá buổi cúng chứ dám đến gần. “Chỉ có Rơ Lan Hieo mới được chạm vào que gươm, chạm vào các vật của Pơtao Apui thôi”, Oi Phơ giải thích.

Trải tấm chiếu giữa đất, Rơ Lan Hieo bắt đầu lấy những đồ vật vốn là vật bất ly cơ thể của các đời Vua lửa: một chiếc nhẫn đá, một rìu đá cổ, một khẩu súng hỏa mu nhỏ (đừng có đạn), một chiếc vổ̀ đụn bằng đá, một chiếc đậýn đá, một chiếc lấṕn đồng... Và những mẩu đá thạch anh nhỏ khác. Lần giở tấm vải trắng cuộn tròn đã ngả màu và mục, Rơ Lan Hieo cẩn trọng dùng hai tay đỡ lần lượt 4 que gươm ra, tất cả đã đều hen suyễn gỉ và giò có vỏ gươm. Cầm que gươm chỉ có đai gươm bằng đồng còn cựu những huê văn của lửa và nước quyện nhau mà lưỡi gươm cũng đã gỉ sét, Rơ Lan Hieo giới thiệu đây chính là gươm thần và 3 thanh gươm kia là “pô vai long rneng gieo”: 3 gươm cận vệ. Chúng tớ sang trọnǵ sững sờ bởi que gươm thần hô mưa, gọi gió truyền sang trọng hàng trăm năm với 14 đời Vua Lửa cũng phải cam chịu số phận của thời phòng.

Khu quần thể di tích Vua Lửa làng Plei Ơi dưới chân núi Chư trui Yang.

Cẩn trọng từng tí một, ông Hieo lại dùng hai tay đặt từng que gươm cũng như các đồ vật khác của Vua Lửa một lên tấm vải trắng mới. Chiếc chén đồng lại được Rơ Lan Hieo hút đầy rượu cần và gọt củ Jrao hchich vào nhưng mà lần này, Rơ Lan Hieo lấy mỗi miếng thịt nhỏ được cắt từ bộ phận: cù nhầy, tim, thịt nách của 3 con vật cúng tế: trâu, heo, gà bỏ vào tủ́n đồng. Đủ các thủ tục trên, Rơlan Hieo lần lượt tưới rượu lên que gươm mà như lời ông giải thích là cho gươm thần “ăn” và rửa sạch gươm thần. Đồng thời, Oi Phơ cũng bệ nguyên trải quả dạ trâu, phần đùi thịt trâu đặt trước chỗ ngồi cúng của Rơ Lan Hieo. Nến được thắp lên, Rơ Lan Hieo ngồi xếp bằng, hai tay chắp lại như vái, miệng bắt đầu khấn: “Ơi Yàng, ơi Pơtao Apui, ơi thần hàng ngàn, hàng vạn. Hôm nay chúng mình dưng lễ một con trâu, một con lợn, gà, ghè rượu cầu xin, tinh thông báo đến các thần thiêng biết. Chúng mình xin phép các Pơtao Apui cho dân làng Plei Ơi chuyển gươm thần về chỗ ở mới, chốn chân núi Chư mình Yang. Chúng trui cầu xin các vị thần, các Pơtao cho người làng sức khỏe, hòa thuận, mưa thuận gió hòa”.

Dứt lời khấn, Rơ Lan Hieo lặng lẽ cuốn tấm vải trắng bọc tất cả gươm thần cũng như các “gươm cận vệ khác”, những đồ vật của các Pơtao Apui trải qua các đời truyền lại được ông Hieo đặt vào chiếc gùi mới. Vai hoẵng gùi, hai tay nâng niu những báu vật cuối cùng còn lại của các đời Vua Lửa, Rơ Lan Hieo đi bộ từ căn chòi, băng trải qua ruộng rẫy bước về núi Chư trui Yang – chỗ đó huyện Phú Thiện đã xây dựng căn nhà để gươm trong suốt quần thể di tích Vua Lửa Plei Ơi. Mắt nhìn thẳng, bàn chân bước từng bước từ tốn, Rơ Lan Hieo vượt trải qua cánh đồng đeo gươm thần về “nơi ở” mới. Trời còn nắng bỗng chốc gió nổi lên, mây kéo bao phủ khuất ánh mặt trời như ở cõi khác các Pơtao Apui còn dõi theo buổi lễ cuối cùng này.

Minh Tân

			97 dọ tính tình

Trường đoản cú khóa liên tưởng:

Huyền thoại
Pơtao
đừng ngai vàng

Gửi bình phẩm luận hạng bạn

(*)Hụi và thằng :
()()Địa chỉ Email :
số mệnh điện thoại :
Địa chỉ :
Nội dung bình phẩm luận :(*)
(*)mẽ xác nhận :

Danh thiếp tin tưởng cũ hơn

»Mưa Huế
»Bảo tồn và phát huy giá trị nghệ thuật Bài biếùi dân phòng miền Trung
»Huyền thoại về những Pơtao không ngai rồng (4)
»Điểm dừng chân chỗ Phố cổ
»Ngày 3-9 hằng năm là Ngày Âm nhạc Việt Nam
»Dự án Làm phim 48 giờ thu hút 100 nhóm làm phim trẻ
»Huyền thoại về những Pơtao đừng ngai rồng (3)
»Bao giờ có phim truyện về miền Trung?
»Cậu nhỏ trợn Nẵng vượt sang 3000 thí đẻ đoạt ngôi vị vô địch Giọng ca Việt Nhí Co.Opmart 2014
»nâng cao chất lượng, hiệu quả trong suốt sáng tạo văn học nghệ thuật

phim han quoc

Chủ Nhật, 28 tháng 9, 2014

Văn hóa văn nghệ,Huyền thoại về những Pơtao không ngai (5),Huyền thoại về những Pơtao chả ngai vàng (5) - Báo đả an TP Đà Nẵng: CADN Online- Kết tiếp niềm tin

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét